Spektrum płodowych zaburzeń alkoholowych (FASD – fetal alcohol syndrome disorder)

Abstrakt

Spożywanie alkoholu w trakcie ciąży jest zjawiskiem wysoce niepożądanym, często powodującym poronienia lub wiele nieprawidłowości rozwojowych dziecka. Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych, tzw. FASD (ang. Fetal Alcohol Spectrum Disorder) określa zaburzenia fizyczne i psychiczne wynikające z wpływu alkoholu na zdrowie oraz zaburzenia behawioralne dziecka, które zazwyczaj są wtórne do zmian zachodzących w ośrodkowym układzie nerwowym, wywołanych alkoholowym zatruciem płodu w trakcie ciąży. Zmiany te są zazwyczaj nieodwracalne i uwidaczniają się w trakcie całego życia dziecka dotkniętego FASD, ale dzięki odpowiednim terapiom istnieje możliwość zminimalizowania objawów tych zaburzeń. Ich charakter i ciężkość zależą od kilku czynników, między innymi od czasu ekspozycji na alkohol oraz stanu zdrowia kobiety ciężarnej. Wśród klinicznych cech FASD wyróżnia się anomalie w obrębie twarzoczaszki, zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego oraz opóźnienie wzrostu. Zmiany strukturalne indukowane alkoholem obejmują anomalie w układzie sercowo-naczyniowym, szkieletowym, nerkowo-moczowodowym, a także w narządach wzroku i słuchu. Ważną rolę odgrywa czas postawienia wstępnej diagnozy, bowiem umożliwia on wprowadzenie odpowiedniej terapii dla dziecka z FASD oraz wprowadzenie odpowiedniej edukacji rodziców i rodziny chorego dziecka. Istnieje możliwość zminimalizowania objawów i zaburzeń wynikających ze Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych, do stopnia umożliwiającego prawidłowe funkcjonowanie dziecka i jego rodziny.