Zagrożenie współczesnego świata – piractwo – historia i współczesność
DOI:
https://doi.org/10.52934/wpz.108Słowa kluczowe:
morze, zagrożenia, piractwo, historia, współczesność, bezpieczeństwoAbstrakt
Piractwo morskie, które polega na napadaniu na statki na morzach i oceanach oraz rabowaniu ich, jest traktowane przez społeczność międzynarodową jako akt powszechnie potępiany przez prawo międzynarodowe (zwyczajowe oraz zobowiązania traktatowe). Zjawisko to, do niedawna, analizowano właściwie wyłącznie w perspektywie historycznej. Współcześnie ponownie stanowi realne zagrożenie i wyzwanie w sferze bezpieczeństwa. Proceder piractwa morskiego najprawdopodobniej pojawił się wraz z rozwojem żeglugi morskiej. Na przestrzeni wieków rozwijał się w określonych warunkach społecznych, politycznych oraz ekonomicznych. Wraz z upływem czasu podlegał licznym przemianom, dostosowując się do zmieniającego się otoczenia. Dawne metody i formy przeprowadzania ataków na statki zostały zastąpione nowymi. Niezmienny pozostał zaś przestępczy charakter aktywności piratów morskich oraz działanie dla osiągania osobistych korzyści. Piractwo na przestrzeni wieków zmieniło się nie do poznania i chyba w XXI wieku przybrało najbardziej brutalną formę. Współczesne piractwo jest jednym z elementów występujących na morzach i oceanach, który znacznie utrudnia społeczności międzynarodowej bezpieczną żeglugę, zagwarantowaną prawem międzynarodowym. Renesansowi piractwa sprzyjają zmiany w sytuacji międzynarodowej na całym świecie, które nastąpiły na przełomie XX i XXI wieku. Proceder ten występuje w kilku rejonach świata, ale od 2008 roku nasilił się on szczególnie na wodach opływających wybrzeże Somalii.
Bibliografia
Czermis M., Akty terroryzmu na morzu a prawo międzynarodowe, ,,Przegląd Zachodniopomorski” 1989, nr 3–4.
Janikowski M., Zarychta St., Piractwo morskie – ogólnoświatowe zagrożenie, ,,Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego 2009”, Szczecin 2009.
Klein S., Najgroźniejsi piraci w historii, Warszawa 2007.
Kubiak K., Przemoc na oceanach. Współczesne piractwo i terroryzm morski, Warszawa 2009.
Kubiak K., Operacje antypirackie. Dziwna wojna z somalijskimi piratami, „Komandos” 2011, nr 9.
Kubiak K., Piractwo i terroryzm morski. Nowe wyzwanie dla bezpieczeństwa międzynarodowego, www.wns.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wszechnica/04.pdf
Łoposzko T., Starożytni piraci Morza Śródziemnego, Lublin 1994.
Łukaszuk Ł., Międzynarodowe prawo morza, Warszawa 1997.
Meissner M., Śladami arabskich kupców i piratów, Warszawa 1977.
Międzynarodowe prawo wojenne. Zbiór dokumentów, Warszawa 1978.
Niwczyk A., Przemoc na morzu w regionie Azji Południowo-Wschodniej wyzwaniem dla bezpieczeństwa międzynarodowego, ,,Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego 2006”, Wrocław 2007.
Niwczyk A., Piractwo morskie w portach, „The Maritime Worker” 2008, nr 2.
Rodziński W., Historia Chin, Wrocław 1992.
Roesdahl E., Historia Wikingów, Gdańsk 2001.
Rokiciński K., Zagrożenia asymetryczne w regionie bałtyckim, Warszawa 2006.
Wardin K., Współczesne piractwo morskie zagrożeniem dla międzynarodowego transportu morskiego, Zeszyty Naukowe AMW nr 3 (178) 2009.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.