Program Czystszej Produkcji (CP) jako strategia zarządzania organizacją i jej zastosowanie w realizacji idei zrównoważonego rozwoju

Autor

DOI:

https://doi.org/10.52934/wpz.121

Słowa kluczowe:

czystsza produkcja, zrównoważony rozwój, system zarządzania środowiskowego

Abstrakt

Czystsza Produkcja to rodzaj przyjaznej dla środowiska strategii zarządzania przedsiębiorstwem. Skierowana jest ona nie tylko do przedsiębiorców, ale także do jednostek samorządu terytorialnego. Jej zastosowanie ułatwia zarządzanie organizacją ukierunkowaną na zrównoważony rozwój. Organizacje decydujące się na dobrowolne wdrożenie strategii CP nieustannie dążą do zmniejszenia zanieczyszczenia, zmniejszenia zużycia energii i kosztów związanych z opłatami środowiskowymi, poprzez opracowywanie i wdrażanie tzw. Projektów Czystszej Produkcji. Jednym z głównych aspektów „Czystszej Produkcji” jest zmniejszenie obciążenia środowiska i tzw. „dodatkowego efektu ekonomicznego”. Oznacza to, że projekty związane z koncepcją CP przynoszą korzyści zarówno środowisku, jak i organizacji. Strategia Czystszej Produkcji, która stała się podstawą systemu zarządzania środowiskowego, pozwala jednostkom organizacyjnym różnych organizacji podejmować dobrowolne zobowiązania środowiskowe nastawione na dobro środowiska. Istotną cechą Systemu Zarządzania Ekologicznego wg Czystszej Produkcji jest wykorzystanie istniejących baz danych dotyczących wpływu na środowisko oraz wymaganych prawem uwalniania do środowiska. To znacznie ułatwia każdej organizacji podejmowanie dobrowolnych decyzji o wdrożeniu takiego systemu. Celem niniejszej pracy jest charakterystyka strategii Czystszej Produkcji i próba oceny jej roli w procesie realizacji idei zrównoważonego rozwoju, na przykładzie firmy produkcyjnej. Korzyści wynikające ze strategii w postaci wymiernego efektu ekonomicznego, zmniejszonego zużycia energii elektrycznej, ciepła i wody są oczywiste. Ponadto, nastąpił spadek zanieczyszczeń poprzez emisję gazów, pyłów i produktów odpadowych.

Bibliografia

Brauweiler, J., Kramer, M., Nowak, Z. (2005). Międzynarodowe zarządzanie środowiskiem. Tom II: Instrumenty i systemy zarządzania. Wydawnictwo C. H. Beck.

Fan, Y. V., Chin, H. H., Klemeš, J. J., Varbanov, P. S., Liu, X. (2021). Optimisation and process design tools for cleaner production. Journal of Cleaner Production, 247, 119–181. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.119181

Fijał, T. (2005). Ekologiczne i ekonomiczne efekty realizacji strategii czystszej produkcji w wybranych przedsiębiorstwach. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

Fresner, J., Bürki, T., Sittig, H. (2009). Ressourceneffizienz in der Produktion – Kostensenkendurch Cleaner Production. Symposion Publishing.

Gajdzik, B., Wyciślik, A. (2007). Wybrane aspekty ochrony środowiska i zarządzania środowiskowego. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.

Giannetti, B. F., Agostinho, F., CabelloEras, J. J., Yang, Z., Almeida, C. M. V. B.(2020). Cleaner production for achieving the sustainable development goals. Journal of Cleaner Production, 271, 122–127. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.122127

Lulewicz, A., Miłaszewski, R. (2008). Strategia czystszej produkcji – narzędzie wdrażania zrównoważonego rozwoju w przedsiębiorstwach. Ekologia przemysłowa, 1, 19–21.

Nilsson, L., Persson, P. O., Rydén, L., Darozhka, S., Zaliauskiene, A. (2007). Cleaner Production Technologies and Tools for Resource Efficient Production. The Baltic University Press.

PN-EN ISO 14001:2005: Systemy zarządzania środowiskowego. Specyfikacja i wytyczne stosowania.

Program Czystszej Produkcji. www.programcp.org.pl/polpcp.htm (dostęp: 18.06.2020).

Schaltegger, S., Bennett, M., Burritt, R. L., Jasch, C. M. (2008). Environmental Management Accounting as a Support for Cleaner Production. In S. Schaltegger, M. Bennett, R. L. Burritt & C. M. Jasch (Eds.), Environmental Management Accounting for Cleaner Production (pp. 3–26). Springer.

Shi, L., Liu, J., Wang, Y., Chiu, A. (2021). Cleaner production progress in developing and transition countries. Journal of Cleaner Production, 278, 123–763. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.123763

Tamošiūnas, A., Valatkevičius, P., Grigaitienė, V., Valinčius, V., Striūgas, N. (2016). A cleaner production of synthesis gas from glycerol using thermal water steam plasma. Journal of Cleaner Production, 130, 187–194. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2015.11.024

Urbaniec, K., Mikulčić, H., Duić, N., Lozano, R. (2016). SDEWES 2014 – Sustainable Development of Energy, Water and Environment Systems. Journal of Cleaner Production, 130, 1–11. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2016.04.062

Pobrania

Opublikowane

31.12.2020

Jak cytować

Popek, S., & Popek, A. (2020). Program Czystszej Produkcji (CP) jako strategia zarządzania organizacją i jej zastosowanie w realizacji idei zrównoważonego rozwoju. Współczesne Problemy Zarządzania, 8(2(17), 33–46. https://doi.org/10.52934/wpz.121

Numer

Tom 8 Nr 2(17) (2020)

Dział

Artykuły

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:

  1. Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe Licencja Creative Commons oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
  2. Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie  (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
  3. Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.