Uwarunkowania błędów rodzicielskich a trudności wychowawcze dzieci uczęszczających na warsztaty rozwoju emocjonalnego z elementami TUS
DOI:
https://doi.org/10.52934/eto.2024.13Słowa kluczowe:
trudności wychowawcze, błąd rodzicielski, rozwój emocjonalny dzieci,, trening Umiejętności Społecznych (TUS)Abstrakt
Praca skupia się na roli rodziców w kształtowaniu rozwoju dzieci poprzez analizę postaw wychowawczych oraz ich wpływu na funkcjonowanie dziecka. Jest to istotne zagadnienie, gdyż proces wychowania ma kluczowy wpływ na kształtowanie osobowości i umiejętności społecznych dzieci, co może mieć długofalowe konsekwencje dla ich życia dorosłego. Rodzice odgrywają kluczową rolę w przekazywaniu systemu wartości i doświadczeń, które wpływają na rozwój dziecka. Badanie skupia się na identyfikacji błędów wychowawczych popełnianych przez rodziców i ich wpływie na zgłaszane problemy wychowawcze dzieci. W badaniach wykorzystano skalę postaw rodzicielskich opracowaną przez Mieczysława Plopę. Wyniki analizy pozwalają na lepsze zrozumienie związku między postawami rodzicielskimi a trudnościami wychowawczymi dzieci. Praca zawiera również opis metodologii badań własnych, w tym dobór próby badawczej i przebieg badania. Analiza uzyskanych danych pozwoliła na określenie związku pomiędzy postawami rodzicielskimi a problemami wychowawczymi dzieci. Wnioski z pracy mają praktyczne zastosowanie i mogą być wykorzystane do wsparcia rodziców w pełnieniu ich roli w procesie wychowania. Praca ma również na celu zachęcenie rodziców do refleksji nad własnymi postawami wychowawczymi i podejmowania ewentualnych zmian w celu wspierania prawidłowego rozwoju ich dzieci.
Bibliografia
Bakiera, L. (2019). Wychowanie i rodzicielstwo, styl wychowania i styl rodzicielski. Analiza terminologiczna. Psychologia wychowawcza, 58(16), 63, 66. doi: 10.5604/01.3001.0013.6361
Bonar, J. (2011). Rozpoznawanie i wspieranie kreatywności uczniów zadaniem nauczyciela wczesnej edukacji. W: J. Bonar (red.), Nauczyciel wczesnej edukacji. Oczekiwania społeczne i praktyka edukacyjna (ss. 133–148). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. doi: 10.18778/7525-559-1.11
Cudak, H., Cudak, S. (2020). Znaczenie rodziny w procesie wychowawczym dzieci i młodzieży. Studia Pedagogiczne. Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne, 35(1), 38. doi: 10.25951/4152
Cudak, S. (2014). Znaczenie rodziny w eliminowaniu trudności wychowawczych u dzieci i młodzieży. Roczniki Pedagogiczne, 6(4), 33–35.
Czyżkowska, A., Kłym, M., Cieciuch, J. (2019). Polska adaptacja kwestionariusza interpersonalnego kontekstu rodzicielstwa (PASCQ). Próba syntezy konstruktów opisujących relacje wychowawcze i rodzicielskie. Psychologia Wychowania, 58(16), 99. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.6364
Dąbrowska, T., Wojciechowska-Charlak, B. (1997). Między praktyką a teorią wychowania. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Dyrdół, M. (2014). Relacje rodzice-dziecko i ich prawne konteksty. Wychowanie w Rodzinie, 10(2), 288.
Ecler-Nicoń, B. (2021). Wyprawa na Górę Maslowa: rozważania o procesie wychowania. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Frączek, Z. (2020). Ochrona rodziny i wartości życia rodzinnego w perspektywie wybranych polskich regulacji prawnych, w dokumentach międzynarodowych oraz aktualnych propozycjach rządowych. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 43(3), 51–52.
Greszta, E., Ryś, M., Trębicka, P. (2020). Typy par rodzicielskich – współzależność postaw rodzicielskich w diadzie. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio Towarzystwa Uniwersyteckiego, 41(1), 187.
Gurycka, A. (1990). Błąd w wychowaniu. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
Kowolik, P. (2013). Dziecko trudne. Nauczyciel i Szkoła 2(54), 96.
Krupa, B. (2014). Przemiany społeczno-kulturowe w rodzinie a postawy współczesnej młodzieży. W: M. Z. Stepulak (red.), Współczesne problemy systemu rodzinnego. Diagnoza – Terapia – Profilaktyka (s. 133). Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie.
Lewicki, A. (1957). Jak powstają trudności wychowawcze. Wiedza Powszechna.
Łoś, Z. (2010). Dyskusyjnie o klasyfikacji i pomiarze wzorców przywiązania. Psychologia Rozwojowa, 15(2), 61–75.
Maslow, A. (2009). Motywacja i osobowość. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mącik, D. (2018). Rola postaw rodzicielskich w kształtowaniu wczesnych nieadaptacyjnych schematów. Polskie Forum Psychologiczne, 23(1), 201. doi: 10.14656/ PFP20180113
Milewska, M., Itendo-Milewska, A. (2021). Znaczenie wybranych postaw rodzicielskich (nadopiekuńczosci i niekonsekwencji) w rozwoju emocjonalno-społecznym dzieci w wieku pięciu i sześciu lat. Zagadnienia Społeczne, 1(15), 66.
Obuchowski, K. (1983). Psychologia dążeń ludzkich. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ostoja-Zawadzka, K. (1999). Mity rodzinne. W: B. de Barbaro (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny (s. 85–86). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Pecyna, M. B. (1998). Rodzinne uwarunkowania zachowania dziecka w świetle psychologii klinicznej. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Plopa, M. (2005). Psychologia rodziny: teoria i badania. Oficyna Wydawnicza Impuls.
Plopa, M. (2006). Więzi w małżeństwie. Metody badań. Oficyna Wydawnicza Impuls.
Rylke, H. (1999). Pokolenie zmian. Czego boją się dorośli? Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
Salamucha, A. (2004). Definicje wychowania w lietraturze pedagogicznej. Rocznik nauk społecznych, 32(2), 32–39.
Smyczyński, T. (2009). Prawo rodzinne i opiekuńcze. Wydawnictwo C.H. Beck.
Soborski, W. (1987). Postawy. Ich badanie i kształtowanie. Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie.
Stachyra, J. (2000). Wpływ rodziny na kształtowanie się osobowości dziecka. Czasopisma humanistyczne, 4(2), 85.
Szatkowska, M. (2022). Podstawy wychowawcze rodziców a radzenie sobie w sytuacjach trudnych i z negatywnymi emocjami – ocena z perspektywy dorosłego zycia. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki, 40(7), 105–110.
Szymańska, A. (2011). Błąd wychowawczy a stosowana dyrektywność rodzicielska. Studia Psychologica, 11(1), 99–112.
Szymańska, A., Aranowska, E. (2016). Błąd w wychowaniu. W stronę weryfikacji teorii Antoniny Guryckiej. Liberi Libri.
Szymańska, A., Torebko, K. (2015). Struktura błędu wychowawczego. Weryfikacja struktury zaproponowanej w modelu kołowym przez Antoninę Gurycką. Studia z teorii wychowania, 6(3), 168–169.
Szymańska, A., Aranowska, E., Torebko, K. (2017). Błędy wychowawcze popełniane przez rodziców a rozwój kompetencji emocjonalnych u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Studia z teorii wychowania, 8(4), 161–162.
Tomiło, J. (2019). Fenomenologia wychowania. W porównaniu istoty wychowania. Studia z teorii wychowania, 10(2), 57.
Zarzecki, L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze.
Ziemska, M. (1973). Postawy rodzicielskie. Wiedza Powszechna.
Żernik, K. (2019). Rola i znaczenie rodziców w zyciu dziecka. Nauczyciel i Szkoła, 68(4), 14–15. doi: 10.14632/NiS.2018.68.13
Żmichrowska, M. (2012). Niedostosowanie społeczne. Przegląd wybranych definicji. Zeszyty Pedagogiczno-Medyczne, 18(2), 166.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Barbara Czuba, Joanna Ciąpała

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.