Doświadczenie cierpienia egzystencjalnego u obywateli Ukrainy
DOI:
https://doi.org/10.52934/eto.2024.03Słowa kluczowe:
cierpienie, cierpienie egzystencjalne, sens cierpienia, wojna, funkcje cierpieniaAbstrakt
Wybuch wojny na Ukrainie odcisnął piętno we wszystkich sferach życia mieszkańców zarówno w sferze fizycznej, psychicznej, jak i noetycznej czyli tej egzystencjalnej. Niniejszy artykuł przybliża pojęcie cierpienia jako fenomenu życia ludzkiego, ukazuje doświadczenie cierpienia jako niezbędnego warunku rozwoju osobowościowego człowieka (intelektualnego, uczuciowego i duchowego), zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym, a także przedstawia funkcje i sens ludzkiego cierpienia.
Bibliografia
Ablewicz, K. (1996). Cierpienie warunkiem wzrostu? Rozważania nad sensem bolesności życia w wymiarze pedagogicznym. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego - Prace Pedagogiczne, Z. 25, 51–65.
Bujak, F. (1985). Cierpienie. W: R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz (red.), Encyklopedia Katolicka (ss. 476–477). Redakcja Wydawnictw KUL w Lublinie.
Cackowski, Z. (1981). Trud i sens ludzkiego życia. Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Dąbrowski, K. (1974). Zdrowie psychiczne a wartości ludzkie. Wydawnictwo PWN.
de Walden-Gałuszko, K. (2003). Przedmowa. Polska Medycyna paliatywna, 2(4), 5–9.
de Walden-Gałuszko, K. (2004). Problemy jakości życia chorych w stanie terminalnym. W: J. Dobrogowski, J. Wordliczka (red.), Medycyna bólu (ss. 561–575). Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Emery, A. (1989). Cierpienie i ból. Communio, 2(50), 28–36.
Frankl ,V.E. (1978). Nieuświadomiony Bóg. Instytut Wydawniczy PAX.
Frankl, V. E. (1984). Homo patiens. Instytut Wydawniczy PAX.
Gałaś, M. (2000). Wartości kultury w epoce współczesnej. Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
Gałuszka, A. (1997). Lęk, nadzieja i poczucie sensu życia u osób chorych przewlekle. W: B. Block, W. Otrębski (red.), Człowiek nieuleczalnie chory (ss. 267–275). Wydział Nauk Społecznych KUL w Lublinie.
Gasiul, H. (1994). Cierpienie i śmierć w świadomości człowieka. Zdrowie Psychiczne, 1–2, 3–14.
Górnicka, J. (1999). Wartość cierpienia. Etyka, 32, 135–142.
Grabowska, S. (1998). Cierpienie. W: A. Zuberbier (red.), Słownik teologiczny, 138. Księgarnia św. Jacka w Katowicach.
Jan Paweł II (1991). Dekalog. Przemówienia i homilie Jana Pawła II, IV pielgrzymka do Ojczyzny. Wydawnictwo Diecezjalne.
Jan Paweł II (2001). Salvifici Doloris. Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej TUM.
Kiernikowski, Z. (2004). Rola cierpienia w dopełnianiu się życia człowieka. Spojrzenie w świetle Biblii. W: R. Jaworski, A. Rusak, W. Simon (red.), Wobec cierpienia (ss. 11–38). Płocki Instytut Wydawniczy.
Kozielecki, J. (1978). Cierpienie i ludzkie wartości. Problemy, 1(382), 2–8.
Längle, A. (2004). Cierpienie – wyzwanie egzystencjalne. W: R. Jaworski, A. Rusak, W. Simon (red.), Wobec cierpienia (ss. 219–236). Płocki Instytut Wydawniczy.
Łuczak, J. (1997). Cierpienie. Charakterystyka, rozpoznanie, wspomaganie cierpiących, powinności leczących, skuteczność pomocy cierpiącym chorym. W: B. Block, W. Otrębski (red.), Człowiek nieuleczalnie chory (ss. 68–95). Wydział Nauk Społecznych KUL w Lublinie.
Makselon, J. (1987). Z psychologii cierpienia. Homo Dei 56, 1(203), 40–48.
Makselon, J. (2005). Łaska wiary i cierpienia. W: D. Krzemionka-Brózda, K. Mariańczyk, K. Świeboda-Toborek (red.), Siły, które pokonają raka: wiara, nadzieja, zdrowie (ss. 137–141). Wydawnictwo Charaktery.
Odrowąż-Pieniążek, A. (1998). Cierpienie i jego sens. Los, 2(25), 25.
Ryn, Z. (2001). W poszukiwaniu sensu cierpienia. Charaktery, 5, 54–65.
Ryn, Z. (2004). Sens cierpienia. Charaktery, 4, 61–63.
Sadzik, J. (1981). Przesłuchanie Hioba. W: J. Sadzik (red.), Księga Hioba (ss. 9–33). Redakcja Wydawnictw KUL w Lublinie.
Salij, J. (2000). Ból duchowy. Charaktery, 2, 38–42.
Scheler, M. (1986). O sensie cierpienia. Znak, 1, 11–18.
Scheler, M. (1994). Cierpienie, śmierć, dalsze życie. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szawarski, Z. (1999). Cierpię więc jestem. Etyka, 32, 143–150.
Szczepański, J. (1978). Sprawy ludzkie. Wydawnictwo Czytelnik.
Ślipko, T. (1994). Granice życia. Wydawnictwo WAM.
Tischner, J. (1993). Myślenie według wartości. Wydawnictwo Znak.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Joanna Ciąpała
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów. - Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
