Niepełnosprawność ruchowa seniorów a ich uczestnictwo w kulturze fizycznej poprzez turystykę rekreacyjną oraz krajoznawczą
DOI:
https://doi.org/10.52934/eto.194Słowa kluczowe:
turystyka, niepełnosprawność ruchowa, postawy seniorówAbstrakt
Pierwsze dwa dziesięciolecia XXI wieku to okres istotnych zmian w postrzeganiu potrzeb życiowych i możliwości osób z niepełnosprawnościami, w tym szczególnie tych dotkniętych niepełnosprawnością ruchową. Ta marginalizowana od lat i wykluczana z pełni życia społecznego grupa ludzi w różnym wieku stopniowo przestaje być przedmiotem stygmatyzacji i funkcjonujących powszechnie w obiegowych opiniach stereotypów. Jedną z form umożliwiania im pełnego udziału w codziennym nurcie wydarzeń zachodzących w lokalnym i globalnym środowisku jest promowana coraz intensywniej kultura fizyczna w postaci m.in. turystyki krajoznawczej i rekreacyjnej. To co przez wiele lat uważano za trudne lub niemożliwe, dzisiaj znajduje wielu zwolenników w różnych kręgach społecznych. Walory turystyki osób z niepełnosprawnością ruchową sprawiają, że zyskuje ona na popularności i dlatego tak istotnym dla organizatorów, fizjoterapeutów, lekarzy jest szczegółowe poznanie postaw m.in. osób w wieku senioralnym wobec możliwości jej uprawiania.
Bibliografia
Błądek, Z. (2003). Hotele bez granic. Przystosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo Albus.
Chaulagain, S., Pizam, A., Wang, Y. (2021). An integrated behavioral model for medical tourism: An American perspective. Journal of Travel Research, 60(4), 761–778.
Chodkowska, M., Byra, S., Kazanowski, Z., Osik‐Chudowolska, D., Parchomiuk, M., Szabała, B. (2010). Stereotypy niepełnosprawności. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Cormany, D., Baloglu, S. (2011). Medical travel facilitator websites: an exploratory study of web page contents and services offered to the prospective medical tourist. Tourism Management, 32(4), 709–716.
Crook, J., Rideout, E., Browne, G. (1984). The prevalence of pain complaints in a general population. Pain, 18(3), 299–314.
Denek, K., Turos, L. (1996). Aktywność krajoznawcza i turystyczna a edukacja dorosłych. W: T. Wujek (red.), Wprowadzenie do andragogiki. Instytut Technologii Eksploatacji.
Gelleta-Mac, I. (2000). Rekreacja ruchowa osób z dysfunkcjami narządu ruchu poruszających się na wózku inwalidzkim. W: T. Łobożewicz (red.), Turystyka i rekreacja ludzi niepełnosprawnych (ss. 117–118). Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Warszawie.
Główny Urząd Statystyczny. (2020). Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2020). file:///C:/Users/Acer/Downloads/dochody_i_warunki_zycia_ludnosci_polski_-_raport_z_badania_eu-silc_2020.pdf
Grabowski, J., Milewska, M., Stasiak, A. (2007). Vademecum organizatora turystyki niepełnosprawnych. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Turystyki i Hotelarstwa w Łodzi.
Heller, M. (1998). Czy fizyka jest nauką humanistyczną? Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos.
Kowalik, S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Kruczek, Z. (1979). Metodyka krajoznawstwa. Wydawnictwo Skryptowe.
Łobożewicz, T. (red.) (2000). Turystyka i rekreacja ludzi niepełnosprawnych. Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Warszawie.
Maszke, A. W. (2004). Metodologiczne podstawy badań pedagogicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Okoń, W. (1992). Słownik pedagogiczny. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Peat, M. (1997). Attitudes and access: advancing the rights of people with disabilities. Canadian Medical Association Journal, 156(5): 657–659. PMID: 9068571; PMCID: PMC1232829
Rimmer, J. H., Riley, B., Wang, E., Rauworth, A., Jurkowski, J. (2004). Physical Activity Participation among Persons with Disabilities: Barriers and Facilitators. American Journal of Preventive Medicine, 26(5): 419–425. doi: 10.1016/j.amepre.2004.02.002. PMID: 15165658
Rokni, L., Park, S. H. (2020). Medical tourism in Iran, reevaluation on the new trends: A narrative review. Iranian Journal of Public Health, 48(7), 1191–1202.
Rosenberg, D. E, Huang, D. L., Simonovich, S. D., Belza, B. (2013). Outdoor Built Environment Barriers and Facilitators to Activity among Midlife and Older Adults with Mobility Disabilities. The Gerontologist, 53(2), 268–279. doi: 10.1093/geront/gns119. PMID: 23010096
Rouland, B., Jarraya, M. (2020) From medical tourism to regionalism from the bottom up: emerging transnational spaces of care between Libya and Tunisia. Journal of Ethnic and Migration Studies, 46(20), 4248–4263.
Scudds, R. J., Robertson, J. M. (2000). Empirical evidence of the association between the presence of musculoskeletal pain and phisical disability in a sample of community-dwelling senior citizen. Pain.
Shandra, C. L. (2021). Disability and Patterns of Leisure Participation Across the Life Course. The Journals of Gerontology, Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 76(4), 801–809. doi: 10.1093/geronb/gbaa065. PMID: 32415840
Wordliczek, J., Dobrogowski, J. (red.) (2002). Ból ostry. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Zhang, Q., Zhang, H., Xu, H. (2021). Health tourism destinations as therapeutic landscapes: understanding the health perceptions of senior seasonal migrants. Social Science & Medicine, 279, 113951.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów. - Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
